Oyun 101: JRPG Nedir? Araştırma

Oyun 101: JRPG Nedir?

Oyun dünyasında kullanılan bazı terimleri açıklayıp oyunların mekaniklerine, hikaye anlatımlarına ve iç dünyalarına değineceğimiz bu serimizin ikinci konuğu JRPG olacak.

Derinlemesine bir açıklama yapmadan önce ufak cümleler ile bugün ele alacağımız konuyu anlatalım. JRPG, Japanese Role Playing Game yani Japon Rol Yapma Oyunu anlamına geliyor. RPG’nin bir alt türü olan JRPG’yi kısaca Japonya’da yapılmış Rol Yapma Oyunları olarak nitelendirebilirdik fakat olay o kadar basit değil. Bu janra ile ilgili insanların kafasında oldukça fazla soru var ve ben bu soruların hiçbirine cevap vermeyeceğim. Sadece soruların ne olduğunu anlatacağım.

JRPG Nedir?

Yazının başında da bahsettiğim gibi Japon Rol Yapma Oyunları olarak bilinir bu tür. 1980’lerde başlayıp, 90’ların başına kadar altın çağını yaşamıştır. Türün bu kadar geniş kitlelerce bilinmesinin sebebi kuşkusuz 80’lerde başlayan Final Fantasy ve Dragon Quest serileri olmuştur. Günümüzde ise halen daha NieR:Automata ve Persona 5 gibi oyun dünyasını sarsan yapımlar çıkarmaktadır bünyesinden.

Yine de tüm bu başarıya rağmen JRPG nedir sorusuna verilen tek bir cevap bulamıyoruz. Bazıları Japonya’da yapılmış tüm RPG oyunlarının bu türün içerisine girdiğini söylüyor. Diğer bir kesim ise JRPG oyunların belli başlı özellikler içermesi gerektiğini ve böyle anılmak için Japonya’da yapılmış olmasının zorunlu olmadığını iddia ediyor.

Bu tür hakkında konuşmaya başlayınca akıllara belli başlı özellikler geliyor. Final Fantasy 7’deki gibi sıra tabanlı dövüş sistemi, anime tarzı çizimler, Pokemon gibi ansızın girilen savaşlar ve basit seviye sistemleri gibi. Ne var ki bu türe ait oyunların hepsi saydığımız özelliklerin tamamını taşımaz.

NieR:Automata’yı örnek alalım. Düşmanlar her daim gözünüzün önündedir ve savaş sistemi gerçek zamanlıdır. Yani önce ben vurayım, sonra sen vur gibi sıra sıra hamle yapılmaz. Yine de kendisi iflah olmaz bir JRPG’dir.

Bu durum beni oldukça zor bir durum içerisinde bırakıyor. Bu türü diğerlerinden ayıran özellikleri nasıl anlatmalıyım? Janranın içerisinde birbiri ile bir tane bile ortak nokta barındırmayan oyunlar varken bir tanım yapmak çok zor oluyor. Bu yüzden kendisini tanımlamadan önce farklı bir soru ile ilgilenmek istiyorum.

Neden JRPG?

Daha önce hiç, oyun türüne ismini veren bir bölge duydunuz mu? Fransız FPS, Alman Platform ve Türk Roguelike gibi şeylerden bahsediyorum? Cevabınızın hayır olduğunu düşünüyorum çünkü böyle başka bir şey yok. Peki neden söz konusu RPG olunca Western RPG(Batı RPG) ve Japanese RPG diye bir ayrım var?

Bunun nedeni aslında oldukça basit. Oyun türleri genellikle bir bölgeden çıkar ve diğer bölgelere yayılır. Bu yüzden o türe ait oyunlar genellikle aynı temel üzerinden inşa edilirler. RPG’lerde ise böyle olmadı. Batı’da da Japonya’da da oldukça yakın zamanlarda ilk örneklerini vermeye başladı Rol Yapma Oyunları. Bu yüzden iki farklı temele sahip iki farklı RPG türü çıktı.

Seviye bazlı olmaları, bir öykü anlatmaları gibi ortak noktaları olsa da birbirinden ayrıldığı yerler de pek tabii vardı.

WRPG ile JRPG’nin Farkları

Artık oyun türleri iç içe geçtiği için aralarındaki farklar bıçakla kesilmiş gibi belirgin değil tabii ki de. Yine de özellikle ilk yapımlarını ortaya koydukları yıllarda kendi yollarını çizeceklerini göstermişlerdi.

Öncelikle savaş mekaniğinden bahsedelim. Japon RPG’lerinde savaşlar genellikle sıra tabanlı sistem ile gerçekleşiyordu. Sıra bize geçtiğinde hangi düşmana nasıl saldıracağımızı belirliyorduk. Saldırımızı yaptığımızda ise sıra rakibe geçiyordu. Günümüze geldiğimizde bu mekaniği çoğunlukla bıraktıklarını görüyoruz. Final Fantasy gibi bu sistem ile özdeşleşmiş bir oyun bile Final Fantasy XV ile batı tarzı gerçek zamanlı savaş sistemine geçti. Tabii ki halen daha sıra tabanlı savaş sistemini kullanan büyük yapımlar var. Misal Persona 5.

Diğer bir farkı ise hikaye anlatım tekniği. Batı RPG’lerinde ana karakterin pek konuşmadığını fark etmişsinizdir. Tabii ki istisnaları vardır ama genellikle karakterler, büyük kişilik özellikleri göstermezler ve söyleyeceği cümleleri seçmenize izin verilir. Bunun nedeni geliştiricilerin, kendinizi karakter yerine koymanızı istemeleridir. Yapılan hareketler ve alınan kararlar Ejderdoğan’ın değil, sizin hareketleriniz ve kararlarınızdır. Daha doğrusu Ejderdoğan sizsinizdir.

JRPG’ler ise bize kişiliği olan karakterler verir. Siz hikayede bir karakter değil, sadece izleyicisiniz. Bunun nedeni biraz da oyunların, anime tarzı hikaye anlatımlarına dayandırılmasıdır. Sonuçta televizyondaki bir karakter yerine kendinizi koyamazsınız.

Bir diğer fark ise JRPG oyunlarda bir anda kendinizi bir savaşta bulabilmeniz. Özellikle bazı oyunlar, sizi düşman konusunda hiçbir şekilde uyarmadan kafanıza savaş baltasını fırlatabiliyor. Örnek olarak Pokemon oyunlarını gösterebiliriz.

Tabii ki burada saydığım herhangi bir özelliği diğer türde de görebilirsiniz. Daha önce de bahsettiğim gibi, artık türler arası ayrımlar o kadar keskin değil.

JRPG’ler genel olarak budur. Akıllarda soru işaretleri bırakmış olabilirim. Bu konuyu daha da uzun bir şekilde yazmak isterdim ama o zaman insanların gözü korkuyor. Belki daha detaylı bir şekilde anlattığım bir bölüm daha eklerim. Belki de ileride bunu bir video serisine dönüştürürüm. Kim bilir?

Şu listede de 6 adet JRPG oyununu listeledik. Bir göz atmak isteyebilirsiniz.

Shin Megami Tensei

Yazının bu kısmı ekstraya giriyor. Geçtiğimiz gün yayımladığım 6 JRPG oyunu listesinde bu cümleyi kurmuştum. Yeri ve zamanı olmadığı için şimdi kısaca bahsedeceğim. Oldukça kısa bir şekilde.

Shin Megami Tensei, oldukça ünlü bir JRPG serisi olan Megami Tensei’nin ayrı bir koludur. Ayrıca oldukça ünlü bazı spin-off yapımlara da sahiptir. Bunlardan bazıları Persona serisi, Digital Devil Saga, Strange Journey ve Last Bible’dır.

editor
Oyuncuların buluşma noktası!

1 Comment

  • Umut Çağdaş Coşkun 14 Aralık 2022

    Bu seri güzelmiş devamı gelsin. 👍

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir