Endüstri 5.0 ile hayatımıza entegre olmaya başlayan yapay zeka günden güne gelişmeye devam etmekte. Hatta şu an bile insanlar farkında olmadan bu dijital zekanın sayesinde yapması gereken çoğu işi daha hızlı bir şekilde halledebiliyor. Peki bu yapay zeka diğer bir değişle “dijital dünyanın pratik zekası” nedir ve ek olarak Generative AI nedir sorularını irdeleyelim.
Yapay Zeka Nedir, Ne Değildir ?
Yapay zeka, aldığı verileri veya direktifleri kendi içindeki sistematik düzenle analiz ederek sonrasında ise bu analizin sonucunda çıktı veren bilgisayar teknolojisinin bir alt dalıdır. Bu dijital kompleks insan gibi düşünebilme, analiz yapabilme, tahmin edebilme öğrenme, problem çözme, algılama ve dil anlama yetkinliklerine sahiptir. Aslında şu an diyebiliriz ki bu inovatif makina insanın teknoloji evrendeki karşılığı. Baktığımızda öyle gibi duruyor ancak biraz daha irdelediğimizde pek öyle olmadığını göreceğiz. Peki, nasıl mı ?
Biz insanlar soyut düşünebilme, empati ve öz farkındalık gibi özelliklere sahipken AI bu tür duygusal zeka özelliklerine sahip değildir. Kendimizce bir denklem oluşturup somutlaştıracaksak şöyle bir denklem yazabiliriz: Yapay zeka + Duygusal Zeka = İnsan Zekası
Generative AI(Üretken Yapay Zeka)
Generative AI’in açıklamadan önce bu içeriğin yazarı olarak şunu belirtmek istiyorum, eskiden bir insanın hayal gücünün ne kadar yüksek olduğunu anlamak için ne kadar kitap okuduğuna bakılırdı (en azından benim çevremde böyleydi). Hayal gücünün gelişmişliğinin kitap okumayla olan bağlantısı günümüzde halen tartışılmaz bir gerçektir. Peki diyebilirsiniz ki konumuz ile söylediklerinin alakası ne ?
Burada biraz daha yapay zekanın aslında biz insanların hayal gücü yeteneğini acaba elinden alabilir mi konusunda fikirlerimi aktarmak istiyorum. Öncelikle bu dijital kompleks biz insan varlığından daha hızlı düşünüyor ve gitgide insanoğlunun sahip olduğu yetkinlikleri ele geçirmeye başladı.
Evet belki bizim gibi hayal kuramıyor ama aslında bir bakımdan Generative AI elindeki malzemelerle kendi kendine daha önce oluşturulmamış ürünler ortaya çıkarabiliyor. Yani kanımca gelecekte yapay zeka da bizim gibi soyut düşünebilme yetkinliğine sahip olacak ve bu giderek insanoğlunun hayal edebilme ve kreatif, inovatif düşünebilme özelliklerini elinden alacaktır.
Çünkü biz insan olarak kendimiz hayal edeceğimize nasıl olsa yapay zeka var deyip kendi düşünme yeteneğimizi köreltmiş olacağız. Kısacası kitap okumaya devam:) Hatta size robotlar ve makine öğrenmesi ile ilgili farklı hikayelerden oluşan Isaac Asimov’un Ben Robot kitabını okumanızı öneririm.
Aslında konuya hayal gücünden bağlamak istiyorum çünkü bu AI türü tam da hayal gücü odaklı çalışmaktadır. Temel bir tanım yapacak olursak Generative AI dediğimiz şey; öğrendiği verileri, kendi içindeki bilgilerle harmanlayarak neredeyse hiç olmayan veya düşünülmemiş ürünleri ortaya çıkaran yapay zekadır.
Örnek vermek gerekirse oyun karakteri, portre, müzik vb. Aynı zamanda sağlık sektöründe tıbbi görüntüleme kısmında doktorlar için oldukça yardımcı olmaktadır. Hatta kafanızda daha iyi somutlaştırmak için bu bağlantıya tıklayabilirsiniz.
Nasıl Çalışır Bu Generative AI ?
Bu dijital makina temel olarak iki tane sinir ağından oluşan GAN’lar sayesinde olmaktadır. Sinir ağlarından biri AI’in sahip olduğu veri kümesinden yeni şeyler üretmekle görevliyken diğer sinir ağı bu ürünlerin gerçekçiliği, kullanıcı tarafından istenilenle ortaya çıkan ürünün uyumu, oluşan ürünün kreatif olması gibi kriterleri değerlendirmektedir. Değerlendirme sayesinde diğer sinir ağı, üretici sinir ağı, istenilen ürüne daha yakın ürünler üretmeye devam eder ve bu şekilde döngü ilerlemektedir.
Teknoloji ve yapay zekayla ile ilgili daha fazla blog, haber gibi bilgilendirici içeriklere sahip olmak için bu bağlantıya tıklayabilirsiniz.
