Oyun dünyasında kullanılan bazı terimleri açıklayıp oyunların mekaniklerine, hikaye anlatımlarına ve iç dünyalarına değindiğimiz serimizin üçüncü konuğu Metroidvania olacak.
Her zamanki gibi, olayın içine derinlemesine girmeden önce sizler için kısaca bir ön açıklama yapalım. Metroidvania ismi, oyun dünyasının iki efsane yapımı olan Metroid ve Castlevania’nın isimlerinin birleşmesinden oluşmuştur. Aksiyon-Macera türünün bir alt türü olan bu janra, haritadaki hiçbir bölgeyi oyuncunun erişimine kapatmaması özelliği ile öne çıkmıştır. Oyundaki her bölge keşfetmeniz için sizi bekler fakat bunu yapabilmek için bazı özelliklere sahip olmanız gerekir.
Dilerseniz yazının didikleme kısmına başlayalım.
Metroidvania Nedir?
Yukarıda da belirttiğimiz gibi bu tür, ismini efsane oyun serileri olan Metroid ve Castelvania serilerinden alıyor. Bu oyunların diğerlerinden farklı yaptığı şey JRPG’lerin veya Roguelike’lardaki farkların aksine oynanışta değil harita tasarımında saklı.
Metroidvania oyunlar, oyun başladığı anda size istediğiniz yere gidebileceğinizi söyler genellikle. Karşınızda, yeterince puan topladıktan sonra açılacak bir kapı veya son yaratığı öldürdüğünüzde bitecek bir bölüm yoktur. Bir yerdesinizdir ve sizden istenilen şey oyunu keşfetmenizdir. Teoride her yer açıktır ve gidemeyeceğiniz hiçbir bölge yoktur. Pratikte ise işler biraz farklıdır.
Bu janranın ana olayı, haritadaki belirli bölgelere ulaşabilmek için bazı özelliklere sahip olmanız gerekmesidir. Bu, yüksek seviyelere sahip olmak veya bir karakter ile konuşup kapıyı açtırmak gibi özellikler değildir. Oyun içerisinde efektif olarak kullanabileceğiniz özelliklerdir.
Mesela şöyle bir örnek verelim. Bir oyunda ilerlemek için gitmeniz gereken bölge ile aranızda bir uçurumdan başka bir şey yoksa muhtemelen Metroidvania tarzında bir yapım ile karşı karşıyasınız. İleride, havada bir kez daha zıplamanızı sağlayan çift zıplama yeteneğini aktifleştirdiğinizde o bölge ayaklarınızın altına serilecektir.
Bu harita tasarımının amacı genellikle oyuncuyu keşfetmeye teşvik etmek ve oyunu daha doğal göstermektir. Bir kapının önüne geldiğinizde ekranda “Şimdilik buradan geçemem” veya “Hmm. Bu kapıdan geçmek için bir anahtara ihtiyacım var” gibi sözcükler belirirse oynadığınız şeyin insan yapımı olduğu çok belli olur. Bu türe ait yapımlar ise sizinle olabildiğince az sözcük kullanarak iletişime geçer. Bu sayede oyun, tabiri caizse, akar.
Janranın Elementleri
Metroidvania’nın öne çıkan özelliğinin, sahip olduğu akıllıca harita tasarımı olduğundan bahsettik fakat bu yeterli bir tanım değil. Bir Metroidvania oyununu ayırt etmenizi sağlayacak, harita tasarımı dışında, 3 özellik bulunur. Bu özellikler ne kadar iyi bir şekilde oyuna yedirilirse o kadar iyi bir yapım ile karşı karşıya olduğumuzu anlarız.
Özelliklere geçmeden önce her bölümde yaptığım uyarıyı bir daha yapacağım, bundan sonra gelecek bölümlerde de yapacağım gibi. Artık oyunlar arasındaki çizgiler eskisi kadar kalın olmadığı için aşağıdaki özelliklere sahip olup Metroidvania olmayan oyunlar olabilir. Aynı şekilde bu türe ait olup aşağıdaki özellikleri barındırmayan yapımlara da denk gelebilirsiniz.
1. Non-Linear Oyun Yapısı
Non-linear yani doğrusal olmayan oyun yapısı, çoğu Metroidvania’nın vazgeçilmez özelliklerinden birisidir. Size hikayenin başı verilir ve bir yere kadar doğrusal bir şekilde ilerlersiniz fakat kırılma noktası geldiğinde artık tek başınasınızdır.
Biraz daha açıklayıcı olmam gerekirse bu tarz oyunlar sizi belirli bir çizgide ilerlemeye zorlamaz. Sizi bıraktığı yerden itibaren dolaşmanızı ve oyunu, hikayeyi keşfetmenizi bekler. Yani oyun size bir şey vermez, onu almanızı bekler.
Oyunun sahip olduğu hikayenin bir kısmı çocuklarını kurtarmaya çalışan yaşlı tırtıldayken diğer kısmı ince uçlu bir kılıç taşıyan hareketli maceracıdadır. Önce hangisine gideceğiniz size kalmış.
2. Boss Savaşları
Bir oyun sizi tamamen oyunu keşfetmeniz için serbest bırakıyorsa muhtemelen haritanın içinde sizi bekleyen sürprizler var demektir. Bu sürprizler genellikle, oyun içerisinde karşılaştığınız düşmanlardan çok daha zor öldürülen, boss diye adlandırılan yaratıklardır.
Metroidvania türünde oyunlarda bu yaratıklardan veya daha küçükleri olan mini bosslardan bolca görebiliriz. Bosslar oyunu daha çekici ve eğlenceli yapmalarının yanında, gidilmesi gereken yön konusunda oyuncuya bir fikir vermek için de kullanılabilir. Sadece korunması gereken yerlerin gardiyanları olur sonuçta.
3. Güçlendirmeler ve Eşyalar
Size bu tür oyunlarda farklı bölgelere gidebilmek için bazı özelliklere sahip olmanız gerektiğini söylemiştim. Bu özellikler eğer bir anahtar gibi tek kullanımlık, sadece o bölgeye ulaşmak için kullanılacak bir şey ise oyunu bu türün bir neferi haline getirmez. İyi Metroidvania oyunlarında bölgelere ulaşmak için kullanacağınız özellikler oyun içine de aktif olarak yedirilmelidir.
İki örnek verelim. Hollow Knight’ta, oyunun bir bölümünde dash atma yani atılma yeteneğine sahip olursunuz. Bu yeteneği kullandığınızda karakteriniz havada ileriye doğru bir atılma hareketi gerçekleştirir. Bu özelliği hem tek zıplama ile ulaşamayacağınız kadar uzak platformlara ulaşmak için hem de savaş esnasında alacağınız hasardan kaçınmak için kullanabilirsiniz.
Diğer örneğimiz ise Supraland’den gelsin. Metroidvania’lar arasında nadir görülen 3 boyutlu bu oyunda bazı kapıların kilidini açmak için kırmızı plazmalar ateş eden bir tüfek bulmanız gerekir. Bu tüfeği kapıları açmanın dışında düşmanlarınıza hasar vermek için de kullanabilirsiniz.
Evet. Bu haftaki bölümümüz bu kadardı. Umarım size Metriodvania’nın ne demek olduğunu yeterince anlatabilmişimdir. Eğer 6 adet Metroidvania önerisi almak isterseniz sizi şu yazıya doğru alalım.
Eğer bu yazıyı sevdiyseniz ve önceki bölümleri okumadıysanız şu bağlantıya tıklayarak serimizin ikinci bölümü olan “JRPG Nedir” yazımıza ulaşabilirsiniz.
